Stress
Psycholoog Utrecht Oost
Wat is stress?
Stress is een vorm van spanning in het lichaam als gevolg van externe prikkels. Het leidt tot specifieke fysiologische responsen. Je kan spreken van negatieve (bijvoorbeeld een scheiding) of positieve (bijvoorbeeld je huwelijksdag) stress. Stress wordt door iedereen verschillend ervaren; de mate van stressgevoeligheid verschilt per persoon. Voor sommige mensen zijn uitdagingen iets waar ze plezier aan beleven, terwijl het voor anderen juist bedreigend kan zijn. Voor de een is bungeejumpen iets plezierigers, voor de ander niet. Je eerdere ervaringen hebben ook invloed op hoe je stress beleeft.
Relatie tussen stress en prestatie
Uit onderzoek blijkt dat er een (omgekeerd) kromlijnig verband is tussen de sterkte van een stressor en het niveau van een prestatie. Dit wil zeggen dat milde vormen van stress (bijvoorbeeld een beetje spanning of slaapgebrek) leiden tot een betere prestatie, terwijl meer intense vormen van stress (veel spanning of ernstig slaapgebrek) een negatieve invloed hebben op je prestaties. Er is dus ook een ideale mate van stress waaronder je het beste presteert en dit is niet zo min mogelijk stress (zoals vaak wordt aangenomen).
Symptomen van stress
In tegenstelling tot wat men vaak aanneemt kan stress in veel gevallen geen kwaad. Als iemand echter te lang achter elkaar stress ervaart of wanneer deze te intens is, bijvoorbeeld wanneer er een traumatische gebeurtenis heeft plaatsgevonden, heeft het wel nadelige gevolgen. Klachten die daarbij kunnen voorkomen zijn:
- onrust
- spierpijn
- slaapproblemen
- hoofdpijn
Omgaan met stress
Het omgaan met onaangename situaties noemt met coping. Of iemand wel of niet stress ervaart hangt af van zijn of haar coping. Stressmanagement is het leren omgaan met of verminderen van stress; het verbeteren van je coping dus. Er kan bijvoorbeeld geleerd worden invloed uit te oefenen op de oorzaken van stress. Ook kan aandacht besteed worden aan het stellen van grenzen. Geen controle kunnen uitoefenen op de oorzaak van stress kan leiden tot aangeleerde hulpeloosheid (Seligman) of depressiviteit.