Behandeling van angst door Psycholoog Utrecht Oost

Gewone angst of een angststoornis?

We weten allemaal hoe het voelt om bang of angstig te zijn. Dit is een hele normale reactie. Wanneer we geconfronteerd worden met dreigend gevaar maakt ons lichaam zich klaar om te vechten of te vluchten. Gevaar van buitenaf, dat heel reëel is en waar je maar beter op voorbereid kunt zijn.

Je kunt ook bang of angstig van binnen zijn. Bang om alleen gelaten te worden of iets niet goed te doen. Ook die angst is natuurlijk en nuttig.

Maar soms is de angst ongezond. Je bent dan heel vaak heel erg angstig. Zo bang dat het je in de weg gaat zitten en het je beperkt. Je stelt je niet aan, je voelt het echt zo. Maar het zou fijn zijn als je dat niet hoefde te voelen.

Voor veel mensen is niet bekend dat gevoelens van duizeligheid, trillen, tintelen van armen en vingers of juist een verdoofd gevoel, stijve spieren, hartkloppingen en kortademigheid ook een deel kunnen zijn van angst. Als iemand opeens wordt overvallen door deze gevoelens, zonder te weten waarom, kan deze angst zo hoog oplopen dat de angst echte paniek wordt. Men denkt dan vaak één of andere ziekte te hebben, is bang om dood te gaan of gek te worden.

Angststoornissen komen voor bij 1 op de 8 Nederlanders

Je staat niet alleen, angststoornissen komen vaak voor. Ondanks het feit dat iedereen wel eens angstig is, is niet iedereen even bang. De reden waarom de één wel en de ander geen angststoornis ontwikkelt is niet eenduidig. Het gebeurt niet van de een op de andere dag maar gaat stapje voor stapje. Meerdere factoren spelen bij het ontstaan van een angststoornis een rol. Bij vrouwen komt een angststoornis vaker voor dan bij mannen.

Behandeling van angstklachten door een Psycholoog Utrecht Oost

Er zijn verschillende behandelmethoden die toe te passen zijn bij angst, namelijk:

  • Cogntieve therapie
  • Gedragstherapie
  • EMDR
  • ACT
  • Ontspanningstherapie
  • Runningtherapie
  • Inzichtgevende therapie

Cognitieve gedragstherapie is een van de meest effectieve behandelvormen bij angst. Deze vorm van therapie wordt in Nederland vaak gebruikt. De therapeuten bij Psycholoog Utrecht Oost zijn naast Gz-psycholoog ook Cognitief gedragstherapeut en dus uitgebreid geschoold in de deze vorm van therapie. Het biedt een goed alternatief voor medicamenteuze behandeling, aangezien het het probleem bij de bron aanpakt en niet enkel de symptomen bestrijdt.

Binnen de cognitieve gedragstherapie wordt er vanuit gegaan dat gevoelens en gedragingen niet zozeer bepaald worden door de situatie zelf, maar door hoe men de situatie interpreteert. Dus hoe iemand denkt over een bepaalde gebeurtenis. Deze negatieve denkpatronen kunnen leiden tot angst en vermijding. De vermijding kan de angst weer in stand houden.

Tijdens de cognitieve gedragstherapie wordt samen met de psycholoog gekeken welke denkpatronen verband houden met de angsten.  Er wordt geleerd om anders naar deze gedachten te kijken en op zoek te gaan naar nieuwe verklaringen voor angstige situaties. Door stapje voor stapje de confrontatie op te zoeken met hetgeen dat angst op roept (gedragsexperimenten en exposure), zullen de angsten verminderen.

Een andere behandelmethode is EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing). Soms liggen traumatische ervaringen ten grondslag aan een angst. Dan kan deze therapievorm aan te raden zijn. Lees meer hierover op www.emdr.nl

Ook wordt binnen Psycholoog Utrecht Oost gebruik gemaakt van ACT (Acceptance and Commitment Therapy). Hierbij wordt er van uit gegaan dat angststoornissen het gevolg zijn van het feit dat we innerlijke ervaringen negatief zijn gaan evalueren en als probleem zijn gaan zien. Pogingen innerlijke ervaringen onder controle te brengen hebben juist vaak een averechts effect. Wanneer we bijvoorbeeld absoluut geen angst willen ervaren en alle angst koste wat kost onder controle willen houden, dan roept het opkomen van angst alleen al extra angst op omdat we bang zijn voor de angst. Dit kan leiden tot een paniekaanval. ACT is er op gericht een andere, meer accepterende houding jegens innerlijke ervaringen aan te nemen zodat meer ruimte ontstaat voor de dingen die iemand echt belangrijk vindt in plaats van dat men wordt opgeslokt door de worsteling met negatieve gevoelens en gedachten.

Veel voorkomende angststoornissen

Paniek

Paniek is een hevige aanval van angst, die gepaard gaat met zweten, benauwdheid, duizeligheid, hartkloppingen en gevoel van onwerkelijkheid. Als paniekaanvallen regelmatig terugkeren, spreekt men van een paniekstoornis.

Obsessieve-compulsieve stoornis

Bij een obsessieve-compulsieve stoornis staan dwanggedachten (gedachten die ons niet willen verlaten) en dwanggedrag (het gevoel bepaalde handelingen steeds te moeten herhalen) centraal. Bij obsessies (dwanggedachten) heb je nare negatieve gedachten. Die roepen veel angst op en nemen je zodanig in beslag dat je er als het ware door verlamd raakt en eigenlijk niet meer goed kan functioneren. Bij compulsies (dwanghandelingen) gaat het om bepaalde handelingen, die steeds opnieuw uitgevoerd moeten worden. Eén van de meest voorkomende dwanghandelingen is het alsmaar moeten poetsen (smetvrees) en wassen (wasdrang). Daar kun je dagelijks uren aan besteden en zo krijgen andere zaken, zoals je relatie, werk of gezin, steeds minder aandacht. Dwangstoornissen gaan vaak gepaard met veel angst. Je loopt het risico in een groot isolement te raken omdat je je zich schaamt tegenover anderen.

Fobie

Een specifieke en vaak hevige vorm van angst is een fobie. Hierbij is sprake van angst voor bepaalde dingen zoals bijvoorbeeld dieren of situaties, zoals afgesloten ruimtes. De angst kan samen gaan met heftige lichamelijke reacties en paniekgevoelens. Je weet wel dat het gevaar niet reëel is maar de angst wint het van het gezonde verstand.Een fobie gaat vrijwel altijd samen met vermijdingsgedrag: als je fobisch bent ga je de situaties uit de weg waarin je de angst hebt meegemaakt of waarin je vreest de angst te voelen. Daardoor word je belemmerd in het dagelijks functioneren.Met een fobie heb je meestal ook last van anticipatieangst: alleen al bij de gedachte dat je in een beangstigende situatie zult komen, heb je last van de angstklachten, angst voor de angst zeg maar.

Meest voorkomende fobieën:

  • hoogtevrees
  • angst voor grote en/of kleine ruimtes
  • angst voor dieren, insecten en reptielen
  • angst om te spreken in het openbaar
  • vliegangst
  • angst om auto te rijden

Er zijn nog meer fobieën dan bovengenoemden, denk je dat je een fobie hebt neem dan even contact op.

Sociale angst

Als angst betrekking heeft op sociale contacten spreekt men wel van sociale fobie. Ook faalangst, de angst om in ogen van anderen te kort te schieten, kan men zien als een vorm van sociale angst. Iedereen is wel eens verlegen of niet op zijn gemak in sociale situaties. Pas wanneer iemand door de angst niet meer goed kan functioneren in het dagelijks leven, privé of op het werk, kan gesproken worden van een sociale fobie.

Gegeneraliseerde angststoornis

Chronische hevige angst kan leiden tot een ernstige verstoring van het normale gedrag. Men spreekt dan van een gegeneraliseerde angststoornis. Mensen met deze aandoening maken zich vaak overmatig veel zorgen, omdat ze de kans dat er iets ergs zal gebeuren overschatten en hun vermogen hiermee om te kunnen gaan onderschatten. Je maakt je voortdurend zorgen over allerlei dagelijkse dingen en voelt je daardoor rusteloos en zenuwachtig. Als voorbeeld: je maakt je nodeloos zorgen om je werk of financiën, terwijl er geen problemen zijn. Of je bent bezorgd om dingen die die zouden kunnen gebeuren, maar waarvoor geen directe aanleiding is: ziekte of een ongeval. De aandoening ontstaat vaak in de pubertijd. Ze komt tweemaal vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Oorzaken van angst

Angst kan allerlei oorzaken hebben.

  • biologische (fysieke) kwetsbaarheid
  • ontstaan door een ingrijpende gebeurtenis (trauma)
  • aangeleerde angst
  • strijd tegen ervaringen

Gevolgen van een angststoornis

Uiteindelijk kan een angststoornis ervoor zorgen je minder goed functioneert op allerlei levensgebieden. Je kunt je werk, interesses en bezigheden verliezen, wat kan leiden tot eenzaamheid. Je schaamt je voor wat je doet en voelt je schuldig tegenover je omgeving. Tegelijkertijd zie je geen manier om het anders te doen. Je bent in de ban van de angst.

Heb je vragen over angst?
Herken je jezelf of heb je een vraag? Bel of mail een gz-psycholoog van Psycholoog Utrecht Oost. Lees meer over wat een psycholoog voor je kan betekenen, hoe een psycholoog wat voor je kan betekenen of neem contact op voor een afspraak.